Kullanıcı Kılavuzu: Gizli Kurtarma Kodu, parola ve özel anahtarlar
Does this article need to be translated?
Submit translations, corrections, and suggestions on GitHub, or reach out on our Community forums.
Web3'e yeni başlayanlar için özel olarak hazırlanmış kolay bir öğrenim deneyimi için MetaMask Öğren adresine gidin. Bu eğitim tamamen ücretsizdir ve birçok dilde mevcuttur; ayrıca MetaMask'e uyum sağlamanıza yardımcı olacak simülasyonlar gibi yararlı araçlar da içerir.
Bu makalede yer alan bilgiler:
- MetaMask güvenliğinin geleneksel web hesaplarından farkı
- Gizli Kurtarma İfadesi nedir?
- Gizli Kurtarma İfadesi Yapılması Gerekenler ve Yapılmaması Gerekenler
- Gizli Kurtarma İfadesi SSS
- Şifreler ve MetaMask
- Özel anahtarlar SSS
MetaMask: farklı bir hesap güvenliği modeli
Genel blokzinciri teknolojisi kullanıcı verilerini korumak için geleneksel çevrimiçi teknolojilere kıyasla çok farklı bir araç seti kullanır. Çoğumuz bir uygulama veya hizmette hesap oluşturmaya ve örneğin şifremizi veya kullanıcı adımızı sıfırlamak için destek bölümüne yazmaya alışkınızdır. Uygulamanın verilerimizi, muhtemelen şirkete ait bir tür bilgisayarda saklamasına alışkınız.
Fakat... MetaMask bu şekilde çalışmaz. MetaMask'te, cüzdan ve hesaplarınızı, özel ve güvenli tutmak için farklı şekillerde kullanılan üç farklı türde gizli bilgi bulunur: Gizli Kurtarma İfadesi, şifre ve özel anahtarlar. Bu gizli bilgilerden sırasıyla bahsedeceğiz.
Gizli Kurtarma İfadelerine Giriş
MetaMask'in ve kripto evreninde kullanıcı hesabıyla ilgili araçların çoğunun temelinde yatan anahtar (orada ne yaptığımı göreceksiniz) teknolojilerden biri, anahtar cümle veya MetaMask'te anılan şekliyle Gizli Kurtarma İfadenizdir.
Tüm hesaplarınız, Gizli Kurtarma İfadenizden matematiksel olarak türetilir. GKK'yi bir anahtarlık gibi düşünebilirsiniz; bu anahtarlığa dilediğiniz sayıda özel anahtar takabilirsiniz ve bu anahtarların her biri bir hesabı kontrol eder.
Yani teknik bir açıklamasını yapmak gerekirse: Bugün bildiğimiz haliyle anahtar cümleler, Bitcoin Geliştirme Teklifi 39 veya BIP-39 olarak adlandırılan bir standarda göre Bitcoin'de kullanılmak üzere kodlanmıştır. Basit bir anlatımla, belirli bir kelime listesinden yüksek düzeyde rastgelelik içeren bir dizi kelime seçilir. MetaMask'te ve diğer birçok Ethereum uyumlu teknolojide, bir anahtar cümlede 12 kelime bulunur. Brave tarayıcısı ve bazı donanım cüzdanları tarafından üretilen bazı eski anahtarlarda 24 kelimeden oluşan ifadeler kullanılır.
Bu kelimelerin her biri, bir sayı dizisine karşılık gelir ve belirli bir sırayla dizildiğinde, çok ama çok uzun bir sayıyı hatırlamak için çok daha kullanıcı-dostu bir yol sağlar. Bu sayı daha sonra hesaplarınızı deterministik olarak oluşturmak için kullanılır; deterministik cüzdanlardan bahsedildiğini duymuş olabilirsiniz. Bilgisayar biliminde, deterministik, her zaman aynı sonucu üreten bir süreci (genellikle bir tür algoritmayı) tanımlamak için kullanılır. Başka bir deyişle Gizli Kurtarma İfadeniz her zaman, kendisinden türetilmiş aynı hesap kümesini oluşturur.
Burada dikkat edilmesi gereken bazı önemli özellikler var:
- Gizli Kurtarma İfadesi, cüzdanı kontrol eden gizli bilgidir. Bu gizli bilgiye sahip olan kişinin cüzdana tam erişim hakkı olur. **MetaMask Gizli Kurtarma İfadenizi saklamaz : cüzdanınızın sorumlusu sizsiniz. MetaMask temsicileri, müşteri destek senaryosunda bile asla Gizli Kurtarma İfadenizi istemez. Sizden bunu isteyen biri muhtemelen sizi dolandırmaya veya fonlarınızı çalmaya çalışıyordur.
- GKK'nız, hesap/adres başına bir tane olmak üzere özel anahtarları yerel olarak türetmek için kullanılır. Hesaplar blok zinciri üzerinde saklanır ve bu özel anahtarlar bu hesapların kilidini açar.
- Uygulamayı veya uzantıyı kaldırırsanız verilerin yerel sürümü ortadan kaybolur (buna kayda değer tek istisna [vault] olacak şekilde(/managing-my-wallet/secret-recovery-phrase-and-private-keys/how-to-recover-your-secret-recovery-phrase)); ancak MetaMask'in bu yerel sürümü ile yaptığınız tüm işlemler, blokzincirinde kayıt altına alınmış olur. Bu nedenle, aynı [Gizli Kurtarma İfadesini(/managing-my-wallet/resetting-deleting-and-restoring/how-to-restore-your-metamask-wallet-from-secret-recovery-phrase) (kelimeler aynı sırada olacak şekilde) kullanarak geri yükleme yaparsanız] bu işlemler hem bir blok gezgininde hem de MetaMask'in başka bir kurulumunda yansıtılır. Yani Gizli Kurtarma İfadeniz mevcut olduğu sürece her zaman MetaMask'i kaldırabilecek ve cüzdanınızı geri yükleyebileceksiniz.
- Cüzdanınızın içinde, çok sayıda ayrı hesap bulunabilir. MetaMask, Gizli Kurtarma İfadesinden cüzdanınızı oluşturduğunda veya geri yüklediğinde başlangıçta yalnızca ilk hesabı üretir. Yine de MetaMask'in gelecekteki bir kurulumunda oluşturduğunuz ilave hesaplar yeniden oluşturulabilir. **Cüzdan deterministik olduğu için her zaman aynı hesapları, aynı sırayla yeniden oluşturur. Bu konuda daha fazla bilgi için aşağıdaki SSS bölümüne bakın. ** Yine de (otomatik olarak 'Hesap 1' etiketli ilk hesaptan sonraki) ek hesapların her koşulda otomatik olarak hesabınıza yeniden eklenmeyeceğini unutmayın. Daha fazla bilgi için buradan açıklamamıza bakın.
- Diğer Ethereum uyumlu teknolojilerden bir MetaMask cüzdanına hesapları aktarmak mümkündür. Bunu yapmak için, bu belirli hesabın özel anahtarı kullanılır. Ancak bu hesap, başka bir kurulumda MetaMask tarafından otomatik olarak geri yüklenmeyecek; bunu manuel olarak yeniden eklemeniz gerekecektir. Bu nedenle, manuel olarak içe aktarılmış hesaplarınız varsa gelecekte bunları tekrar içe aktarabilmek için anahtar cümleniz gibi bu hesapların özel anahtarlarını da bir yere not alın.
MetaMask Gizli Kurtarma İfadesi: Yapılması Gerekenler ve Yapılmaması Gerekenler
Yapılacak
- Gizli Kurtarma İfadenizi güvenli bir yere yazın. Nereye yazmanız gerektiğini söyleyemeyiz, çünkü bu sizin koşullarınıza bağlıdır.
- Gizli Kurtarma İfadenizi bir yere elle yazmanın avantajı çevrimiçi ortamda çalınamayacak olmasıdır. Gizli Kurtarma İfadesini örneğin internete bağlı bir bulut depolama klasöründe saklarsanız teorik olarak çalınması mümkündür.
- Yazım hatası olmadığından ve her kelimeyi aynı sırayla yazdığınızdan emin olun.
- Yardıma ihtiyacınız olursa MetaMask Destek resmi kanalları ile iletişime geçin.
Yapılmayacak
- Bilgisayarınıza yapıştırılmış bir post-it notu gibi kolayca bulunabilecek bir yerde tutmayın.
- Buluta kaydedilmiş bir belge veya 'Anahtar Cümle' başlıklı bir e-posta gibi kolayca hacklenen bir yerde tutmayın'.
- Anahtar cümlenizi kimseye vermeyin, MetaMask Destek ekibinden olduklarını söyleseler bile.
- Kelimelerin sırasını değiştirmeyin.
Gizli Kurtarma İfadeleri: SSS
Anahtar cümlem farklı bir hesabı geri yükledi!
Bu konu hakkında danışılacak bilgi tabanı için lütfen buraya bakın. Buna ek olarak daha fazla kapsam ve genel bilgi için buradan Topluluk mesaj akışına bakın.
Diğer Gizli Kurtarma İfadesi SSS:
Gizli Kurtarma İfadeniz nasıl açığa çıkarılır?
Gizli Kurtarma İfadem olmadan hesaplarıma nasıl erişim sağlarım?
Bir anahtar cümlenin başka bir cüzdan yazılımından içe aktarılması: türetme yolu
Blokzinciri gezgininde cüzdan hareketlerimi nasıl incelerim?
Gizli Kurtarma İfadesi nedir ve cüzdanımı nasıl güvende tutabilirim?
Şifreler ve MetaMask
MetaMask şifreleri tek bir maksatla kullanır: uygulamanın kendisini güvende tutmak için; başka bir deyişle, ister Mobil uygulama ister tarayıcı içi Uzantı olsun uygulamayı açmak için. Gizli Kurtarma İfadenizden cüzdanınızı geri yükledikten veya oluşturduktan sonra, Gizli Kurtarma İfadenize artık sürekli ihtiyacınız olmayacak (yine de yedeklenmiş ve güvende tutmalısınız) ve uygulamayı açmak için şifrenizi (veya Mobil'de daha yaygın olarak yüz tanıma veya parmak iziniz gibi biyometrik kimlik doğrulama yöntemlerini) kullanacaksınız. Daha fazla bilgi için buradan makalemize göz atın.
Özel anahtarlar
Gizli Kurtarma İfadesi, cüzdanda oluşturulan tüm hesaplar da dahil olmak üzere MetaMask cüzdanınızın tamamını oluşturmak ve geri yüklemek için kullanılsa da her bir hesabın kendi özel anahtarı vardır. Bu anahtar, bu hesabı ve yalnızca bu hesabı farklı bir cüzdana aktarmak için kullanılabilir. Benzer şekilde, diğer kripto teknolojilerinden hesaplarınız da ayrı ayrı MetaMask cüzdanınıza aktarılabilir.
Özel anahtarlar SSS:
Hesabın özel anahtarı nasıl dışa aktarılır
Coinbase cüzdan hesabını MetaMask cüzdanıma aktarabilir miyim?